Wat gebeurt er als je mediteert?

TILBURG- Door de hele stad hangen posters en de Tilburgse evenementen kalenders staan er ook vol mee: meditatielessen. Is mediteren nu zo populair dan? En wat heb je er eigenlijk aan? Journalist Fenne Pistorius nam deze week een duik in deze wereld van ‘body en mind’.

Oude, witte garagedeuren omringen mij, hier zou het ergens moeten zijn: meditatiehuis ‘Het Zonnelicht’. Ik loop een hoekje om en zie een grote houten poort. Zodra ik er doorheen loop is het alsof ik in een andere wereld ben belandt. De garagedeuren waar ik net nog langs liep lijken een vage herinnering, nu ik deze prachtige tuin ben binnen gelopen. De zon schijnt op de verzameling bamboeplanten aan de linkerkant van de tuin. Vooraan staat een simpel grijs Boeddhabeeld. Rechts van mij zie ik een klein bakstenen huisje met houten schuifdeuren die verdeeld zijn in allemaal kleine raampjes, het meditatiehuis.

Meditatie tijdens het Body / Mind -uurtje

Vandaag zal ik deel gaan nemen aan het ‘Body en Mind uurtje’. Dit is onder begeleiding van Chantal van Heumen. Ik stap het huisje binnen en bevind me in een klein halletje met een houten schoenenrek, op de deur naar de zaal hangt een papiertje: ‘schoenen uitdoen voor het betreden van de meditatieruimte’. Ik zet mijn schoenen op het rekje en ga rustig naar binnen. In de ruimte tref ik vijf mensen aan, maar niet zomaar, iedereen ligt op zijn rug op een groen yogamatje door de ruimte verspreidt. “We slapen niet hoor!”, zegt Chantal terwijl ze omhoog komt. Ze loopt met me mee naar de kast achterin de grote ruimte, waar ik mijn eigen groene matje krijg en een soort rond en dik, geel kussen. “Die is voor je meditatiehouding”, vertelt Chantal.

Iedereen is rustig blijven liggen en ik voeg mij bij de groep door dezelfde positie aan te nemen.t

Mediteren kun je leren

Mediteren is de laatste jaren steeds populairder aan het worden, veel mensen gebruiken het om een rustmoment voor zichzelf te creëren. Maar het gaat steeds dieper, viel ook religiewetenschapper Marius Koelink op: “ Steeds vaker praten mensen over meditatie in relatie tot veel wezenlijkere dingen – bijna op het spirituele af. Waar komen je gedachten vandaan? Wie ben ‘ik’? Waar zit dat gevoel, ‘ik’? Zijn de dingen waar ik me druk om maak dat echt wel waard? Wat doet er echt toe in het leven? Vragen waarop hun antwoorden veranderen door meditatie.” Er valt over te speculeren dat de coronacrisis hier een rol in heeft gespeeld, het vele thuiszitten leverde voor verschillende generaties mentale problemen op en bij het zoeken naar een manier om dit een plekje te geven zal meditatie zeker een aantal keer voorbij komen. Meditatiebegeleidster Chantal merkt dit ook op: “Nu alles weer zo open voelt na deze laatste lockdown heb ik een stuk meer aanmeldingen, veel mensen zitten momenteel met dezelfde soort stressklachten.”

Oordeelloos tijdens meditatie

De eerste oefening van de les vindt ook liggend plaats, we moeten op onze rug liggen, onze voeten plat op de grond zetten en focussen op hoe we op de aarde liggen. “Hoeft niet, kan wel”, zijn woorden die Chantal vaak gebruikt tijdens de les, zo laat ze duidelijk merken dat het uiteindelijk gaat om bij iedere oefening een manier te vinden die voor jou fijn is. Als ik rondkijk in de zaal zie ik ook dat iedereen de oefeningen op zijn eigen manier doet, bij de volgende oefening moeten we namelijk een plank maken, je houdt jezelf dan omhoog op je onderarmen en je tenen, dit kan vrij zwaar zijn voor je buikspieren. Een man van in de zestig kiest er bij deze oefening voor om rustig op zijn buik te blijven liggen, niemand oordeelt en iedereen houdt de focus bij zichzelf. Terwijl we door de liggende oefeningen heen gaan hangt er een rustgevende stilte in de ruimte, je voelt de rust die iedereen ervaart. Het enige geluid zijn de tevreden zuchten die soms door de ruimte klinken, wanneer iemand een fijne positie heeft gevonden.

Wat mediteren met je doet

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat meditatie de levenskwaliteit verbetert op verscheidene punten. Zo heeft neurowetenschapper Sara Lazar een groep mensen acht weken lang een half uur per dag laten mediteren. Na deze acht weken was er een duidelijk verschil in de hersenstructuur van deze mensen te zien: hersengebieden die onder andere belangrijk zijn voor emoties, concentratievermogen, leervermogen en empathie waren toegenomen. Ook ervaarde de deelnemers minder negatieve emoties zoals angst, stress of agressie.

Er worden momenteel ook onderzoeken gedaan naar het effect van mediteren op je immuunsysteem en pijntolerantie. De bevindingen tot nu toe laten zien dat er zeker een mogelijkheid is dat mediteren een positief effect heeft op je immuunsysteem, maar er is nog niet genoeg onderzoek gedaan om tot een zekere conclusie te komen. Ikzelf heb op dit gebied ook wat opgemerkt, ik kamp al een tijd met darmproblemen en begon dan ook met een misselijk gevoel aan de les. De rustgevende oefeningen, het letten op de ademhaling en het focussen op je lichaam heeft deze les mijn klachten aanzienlijk verminderd ten opzichte van het begin van de dag.

Meditatie in beweging

Voor het volgende deel van de les moeten we naast onze groene matjes gaan staan, we gaan Qi Gong doen, “Dit is als meditatie om wat zachter in je lijf te komen”, zegt Chantal met een rustige stem. Bij de Qigong houding zet je je voeten op schouder breedte, knieën heel licht gebogen, stuitje gekanteld naar je tenen en je schouders ontspannen. We mogen onze ogen sluiten en voelen hoe we erbij staan, hoe staan onze voeten op de aarde? Welke kant gaat onze energie op? “Misschien merk je als je zo je aandacht naar de aarde brengt dat er een soort dalende energie stroom door je lijf van boven naar beneden gaat, als dat zo is dan geef je daar aan mee, als het niet zo is dan laat het zo zijn.” Het valt bijna niet te beschrijven maar ik voel de energie stroom waar Chantal het over heeft door me heen gaan, zoals ze mij van tevoren al had verteld is dit echt iets wat je zelf moet ervaren om te weten hoe het is. Ik ben niet erg spiritueel ingesteld, maar op dit moment voel ik me wel zo. Het is alsof ik alle controle over mezelf heb en ik voel mezelf volledig tot rust komen. Alle stress die in mijn lichaam zit krijgt een eigen plekje en dat voelt goed.

Qi Gong als meditatie

We gaan over op de Qi Gong oefeningen, deze hebben vooral te maken met armbewegingen, we gaan verschillende soorten af. Ze voelen stuk voor stuk erg vloeiend en natuurlijk, en nemen een gevoel van rust en focus met zich mee. Het is de bedoeling dat je je ademhaling en je bewegingen één maakt, wanneer je armen omhoog gaan adem je in, wanneer ze omlaag gaan adem je weer uit. Na een aantal oefeningen voel ik een tinteling in mijn handen, ik denk er zelf niks van, maar een paar seconden later begint Chantal te vertellen: “Als je een bepaalde tinteling in je handen voelt of ze worden plotseling wat klef dan heb je de Qi gevonden, zo niet, moet je jezelf de tijd gunnen, laat je hoofd er niet tussen gaan zitten.” In de tuin begint een duif rustig de koeren.

Verlichting

We ronden de les af met een zittende meditatie, iedereen pakt het gele kussentje dat naast hun matje ligt en gaat op een manier zitten die voor hem prettig is. We leggen onze handen op onze benen en mogen onze ogen sluiten. “Het is de bedoeling dat je een rechte rug hebt”, vertelt Chantal, “Om deze houding op te bouwen kun je je voorstellen dat je adelaarsvleugels aan je schouders verbonden hebt en dan open je even je armen en leg je je handen weer op je boven benen neer.” We moeten als een koningin of een koning zitten, statig, maar onze adem moet zacht en romig blijven.

Waar ik me normaal gesproken gestrest zou voelen door het proberen van iets nieuws, voel ik me nu juist best zelfverzekerd. De manier waarop de meditatie wordt begeleid zorgt ervoor dat ik geen twijfels aan mezelf heb en mijn eigen keuzes durf te maken. De aandacht gaat weer naar de aarde onder ons, hier moeten we onze focus leggen. Chantal begeleidt ons rustig, soms zegt ze een paar woorden op een rustige toon en dan laat ze weer een stilte vallen zodat iedereen haar woorden kan laten bezinken. Op een gegeven moment voelt het alsof ik alleen in de ruimte zit en Chantal een zachte stem in mijn hoofd is, dit is een soort rust die ik in het dagelijks leven nooit ervaar. Zo gaan we een tijdje door, het zouden 10 minuten kunnen zijn of een half uur, het besef van tijd is volledig weg. “Ik wil deze meditatie opdragen aan verlichting van ons en alle levende wezens.” Het geluid van een klankschaal sluit de meditatie af.

Aanmelden nieuwsbrief

Via dit fomulier kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief of meer informatie aanvragen.